برخی نوزادان معمولا با مشکل مادرزادی صافی کف پای صاف و قوس طبیعی کف پا ممکن است تا سن ۷ الی ۱۰ سالگی نیز ایجاد نشود. در این مقاله به بررسی علل و درمان کف پای صاف در کودکان می پردازیم.

در یک بررسی آماری نشان داده شد که %۵۴ کودکان در سن ۳ سالگی کف پای صاف داشتند. این در حالی که این میزان در ۶ ساله ها %۲۴ بود. %۲۰-۱۵ بزرگسالن درجاتی از صافی کف پا دارند که اکثرا بدون علامت است.

صافی کف پا در کودکان به دلیل این واقعیت که استخوان ها و مفاصل آنها هنوز انعطاف پذیر است، بسیار شایع است. صافی کف پا در اغلب کودکان وجود دارد که بین سنین سه تا شش سالگی برطرف می‌شود، اگر بعد از این سن صافی کف پا همچنان وجود داشت باید از روش‌های فیزیوتراپی که شامل کشش عضلات پشت ساق پا، تقویت عضلات بین استخوانی کف پا و عضلات جلوی ساق پا و بهبود انعطاف پذیری مفاصل کف پاست، کمک بگیرد. بدون مشورت پزشک متخصص اطفال در کودکان اقدام به درمان این بیماری نکنید.

انواع کف پای صاف

سه نوع کف پای صاف در انسان ها وجود دارد. دانستن نوع صافی کف پای فرزندتان به شما و پزشک کمک می کند بهترین درمان صافی کف پا را برای او در نظر بگیرید.

– کف پای صاف انعطاف پذیر

تقریبا تمام کودکانی که کف پای آن ها صاف است، پاهای هایپرموبل یا به شدت انعطاف پذیری دارند. این حالت همراه با درد نیست، موجب از کار افتادگی نمی شود، نیاز به درمان ندارد و هر دو کف پا را درگیر می کند.

– صافی انعطاف پذیر و تاندون کوتاه

به ندرت در کودکان اتفاق می افتد، هر دو پا را تحت تاثیر قرار می دهد و موجب درد و از کار افتادگی پا در کودک می شود.

– صافی خشک

این مدل صافی از انواع صافی های دیگر کمتر رایج است. افرادی که مشکلات استخوانی پا دارند، معمولا به آن مبتلا می شوند. از هر ۴ نفری که این نوع صافی کف پا را دارد، ۱ نفر دچار درد و از کار افتادگی می شود. در نیمی از موارد، هر دو پا بدین شکل است.

⚠توجه

بسیاری از کودکان خردسال کف پای صافی دارند که به آن عارضه کف پای صاف قابل انعطاف گفته می‌شود. هنگامی که کودک می‌ ایستید کف پایش صاف دیده می‌شود. اما هنگامی که کودک پایش را بلند می‌کند قوس کمی نمایان می‌شود. در اکثر موارد با بالا رفتن سن کودک قوس کف پایش نیز کامل‌ تر می‌شود.

علل شایع صافی کف پا

• عوامل ژنتیکی. کف پای صاف از والدین به فرزندان می تواند منتقل شود.
• قوس ضعیف. به این معنی که قوس هنگام نشستن فرد قابل مشاهده است اما هنگام ایستادن پا روی زمین صاف می شود.
• آسیب پا یا مچ پا
• آرتروز یا آرتریت روماتوئید
• آسیب. اختلال در عملکرد، یا پارگی تاندون خلفی تیبیا
• سیستم عصبی یا بیماری های عضلانی. مانند فلج مغزی، دیستروفی عضلانی یا اسپینا بیفیدا

اگر بخاطر صافی کف پا دچار درد درناحیه خار پاشنه پا می شوید مادر مقاله ی بهترین درمان برای درد خارپاشنه پا، برای شما بهترین تمرینات ها و درمان های خانگی را شرح داده ایم.

عوارض کف پای صاف

اگر چه صافی کف پا تنها یک عارضه مربوط به پا به نظر می رسد، پاهای صاف مجموعه ای از مشکلات را در قسمت های دیگر بدن مثل قوزک، زانو ها و لگن ایجاد کرده و آن ها را از شکل طبیعی خود خارج می کنند. برخی از مشکلات احتمالی عبارت اند از:

❇ درد مفاصل

❇ ضعف و خستگی عضلات

❇ الگوی غلط راه رفتن

❇ نوک پایی راه رفتن

❇ رشد ضعیف پا

کف پای صاف بیش از همه در کودکان زیر هفت سال مشکل ساز می شود. اگر کودک شما هنوز به این سن نرسیده است، پاهایش میزان زیادی غضروف دارد.

همانند قسمت نرمی که در سر بوده و بعدا سفت شده، غضروف پا هم در گذر زمان نرمی اش را از دست داده و به استخوان تبدیل می شود. این مساله بدین معنا است که اگر کودک حین رشد استخوانی اش درست راه نرود، شکل و روند رشد پا با خلل مواجه می شود.

همچنین بسیاری از افراد، با مشکل گودی کف پا مواجه هستند که آن نیز، عوارض و مشکلات خاص خود را دارد. اگر شما هم از این مشکل رنج می بریدبرای شما مقاله ای در رابطه با درمان سنتی قوس کف پا نوشته ایم که به درمان شما کمک میکند.

معافیت از سربازی و کف پای صاف

از آنجا که در صورت صافی کف پا، عموماً کمردرد نیز در حین راه رفتن های طولانی و خستگی پا و عدم توانایی ایستادن به مدت زیاد بر فرد مستولی می شود، مشمولین سربازی در صورت ابتلا به دفرمیتی صافی کف پا، که اغلب یک مشکل مادرزادی است، بسته به شدت صافی، از معافیت دائم و معافیت از رزم برخوردار می شوند. معافیت از سربازی مشروط به تشخیص صافی کف پا توسط پزشک است.

صافی کف پا تا چه سنی قابل درمان است؟

صافی کف پا تا ۶ سالگی قابل درمان است. صافی کف پا در کودکان به دلیل این واقعیت که استخوان ها و مفاصل آنها هنوز انعطاف پذیر است، بسیار شایع است. صافی کف پا در اغلب کودکان وجود دارد که بین سنین سه تا شش سالگی برطرف می‌شود، اگر بعد از این سن صافی کف پا همچنان وجود داشت باید از روش‌های فیزیوتراپی که شامل کشش عضلات پشت ساق پا، تقویت عضلات بین استخوانی کف پا و عضلات جلوی ساق پا و بهبود انعطاف پذیری مفاصل کف پاست، کمک بگیرد. بدون مشورت پزشک متخصص اطفال در کودکان اقدام به درمان این بیماری نکنید.

روش تست کف پای صاف

شما می‌توانید با انجام آزمایش ساده ی زیر به راحتی بفهمید که آیا به افتادگی قوس یا صافی کف پا مبتلا هستید یا خیر. برای انجام این آزمایش:

– ابتدا کف پاهای خود را خیس کنید.

– روی یک سطح صاف، همانند یک پیاده‌روی سیمانی، بایستید که بتواند اثر پایتان را به شما نشان دهد.

– حالا کنار بروید و به اثر پاهایتان نگاه کنید. اگر اثر تمامی کف پایتان را روی سطح دیدید، به احتمال زیاد شما به بیماری کف پای صاف دچار هستید.

روش تشخیص کف پای صاف در کودکان

برای تشخیص کف پای صاف در کودکان می توانید پای کودک خود را خیس کرده و روی سطح سیمانی قرار داده، اگر اثر تمام کف پای کودک، روی سطح سیمانی نمایان بود یعنی کودک شما به کف پای صاف مبتلا است و باید به پزشک مراجعه کنید. روش دیگر تشخیص کف پای صاف در کودکان به این صورت است که کف پای کودک را به رنگ های بی ضرر و مخصوص کودکان آغشته کرده و پاهای کودک را روی کاغذ یا روی کاشی حمام قرار دهید اگر تصویر کف پای کودک شما به صورت کامل روی کاغذ دیده شد، کودک شما کف پای صافی دارد. این روش به دلیل رنگی بودن پای کودکان جذابیت بیشتری برای کودکان دارد.

اگر کودک شما به کف پای صاف مبتلا باشد، پزشک از شما در مورد وجود هر گونه سابقه صافی کف پا یا بیماری‌ های موروثی مچ پا در خانواده تان سوال خواهد پرسید. بیمار در هر سنی که باشد، پزشک در مورد فعالیتهای شغلی و تفریحی او، هرگونه آسیبی که پیش تر به مچ پایش وارد شده یا هرگونه عمل جراحی که روی مچ پای او انجام شده و همچنین نوع کفشی که از آن استفاده می کند، سؤالاتی را خواهد پرسید.

پزشک کفش‌های تان را برای یافتن هرگونه نشانه‌ای از ساییدگی بیش از اندازه بررسی می‌کند. اغلب، ساییدگی کفش ها اطلاعات با ارزشی را در مورد مشکلات راه رفتن و هر گونه ضعف در هم‌ ترازی استخوان ها برای پزشک فراهم می‌کند.

برای تکمیل اطلاعات خود باید بدانید ویژگی کفش مناسب ورزشی چیست و کفش شما باید چه ویژگی هایی داشته باشد تا به شما آسیب نزند.

همچنین پزشک از شما می خواهد که پابرهنه راه بروید تا علاوه بر ارزیابی قوس کف پای تان، وجود هرگونه چرخش خارجی در مچ پا و هر نشانه‌ دیگری از ضعف عملکرد مکانیکی مچ پای تان را بررسی کند.

پزشک مچ پاهای تان را از لحاظ انعطاف‌ پذیری، دامنه ی حرکت و همچنین وجود حساسیت به لمس یا هرگونه وضعیت غیرطبیعی در استخوان، مورد معاینه قرار خواهد داد و بسته به نتایج این معاینه فیزیکی، ممکن است گرفتن عکس رادیولوژی را به شما توصیه کند.